Pan Savoir i "Ósma żona Sinobrodego"
Data publikacji: 2010-10-03
Zapraszamy na wystawę poświęconą wnukowi Izraela Poznańskiego i jego najpopularniejszej sztuce "Ósma żona Sinobrodego" w ramach obchodów 35-lecia Muzeum Miasta Łodzi i imprezy oscylującej wokół XIX-wiecznych "magnatów bawełny" pt."Powrót do ziemi obiecanej - sentymentalna podróż rodziny Poznańskich".
Ekspozycja inspirowana sztuką Alfreda Savoira "Ósma żona Sinobrodego" ma charakter subtelnej gry między historią a współczesnością..., prawdą a fikcją, życiem a sztuką. Wystawa nie podlega linearno-chronologicznym zasadom narracji. Ważniejsze od dbałości o „jedność czasu i miejsca” było pokazanie poruszonych w sztuce Savoira i nadal aktualnych zagadnień społeczno-kulturowych. Jednym z nich jest dążenie kobiety do niezależności, do budowania własnej tożsamości i poczucia wartości wolnego od ograniczeń, narzucanych przez konwenanse społeczne i standardy patriarchalnego świat. Ważną kwestię stanowią również obecne we wzajemnych relacjach kobiet i mężczyzn gry, podstępy, pozory i wybiegi, powodujące, iż partnerzy stają się jedynie odtwórcami ról „w teatrze życia codziennego”. Nie mają odwagi spotkać się i spojrzeć na siebie „tak po prostu”, bez forteli, wyzbywając się obowiązujących etykiet towarzyskich. Paradoksalnie jedyną szansą na uwolnienie się od schematów, a jednocześnie machiną uruchamiającą niekończącą się grę pozorów - jest uczucie, które zaczyna łączyć dwoje ludzi. Tak dzieje się z Monną i Mr Brownem, bohaterami sztuki Alfreda Savoira. Przedstawione na ekspozycji fragmenty ich rozmów w pełni odzwierciedlają tę odwieczną, damsko-męską grę, wpisaną w archetypiczną opowieść o Sinobrodym i jego żonach.
Niepewność i niemożność jednoznacznego rozpoznania prawdy w świecie, otaczającym bohaterów Ósmej żony..., stała się główną ideą wystawy. Obok autentycznych, historycznie osadzonych obiektów, znajdują się na niej także przedmioty, pochodzące z zupełnie innej epoki albo będące repliką oryginałów. Celowo zakłócają one jednoznaczny odbiór całości. Rzeczy osobiste mieszają się tu z teatralnymi rekwizytami, a tradycyjny muzealny sposób eksponowania przeplata się ze sceniczną dyzwolunturą. Ekspozycję dopełniają obrazy Paryża, znanego ze starych pocztówek.
Wystawę można potraktować jako pretekst do refleksji lub zabawy w tropienie prawdy albo jako dyskretne pytania: Czy gry podejmowane w rozmowach bohaterów sztuki tak bardzo różnią się od tych obecnie prowadzonych? Czy postawione przez autora diagnozy, dotyczące życia społecznego i relacji międzyludzkich są nadal aktualne?
Możliwości jest nieskończenie wiele...
Alfred Savoir urodził się 23 stycznia 1883 roku w Łodzi, w domu przy ul. Piotrkowskiej 6. Był synem Ignacego (Izaaka) i wnukiem Izraela Poznańskiego, twórcy potężnego imperium przemysłowego i finansowego. O edukację młodego Alfreda zadbała matka, Bella z Tykocinerów Poznańska. Najpierw pobierał naukę w domu. Następnie ukończył z wyróżnieniem gimnazjum miejskie w Łodzi (1900). Na studia wysłano go do Francji, w której rodzina Poznańskich miała rozległe kontakty. Studiował prawo na uniwersytecie w Montpellier, chociaż już wtedy bardziej pociągało go środowisko artystów i dziennikarzy. Był znakomitym obserwatorem, obdarzonym „ujmującą osobowością“. Szybko zaaklimatyzował się i na stałe osiadł w Paryżu. Zajął się pisaniem dramatów. Jego sztuki cieszyły się sporym powodzeniem. Miał bowiem duże wyczucie sceny, tworzył postaci, które dawały aktorom ogromne możliwości zaprezentowania swojego kunsztu. Ceniono go też za dobry warsztat dramaturgiczny, sprawnie budowaną i prowadzoną z inwencją intrygę, błyskotliwe dialogi, zabawne sytuacje. Do najbardziej znanych utworów Savoira należą: Ósma żona Sinobrodego (La Huitième femme de Barbe-Bleue, wyst. i wyd. Paryż 1921), Banko! (Banco!, wyst. i wyd. Paryż 1922), Szwaczka z Lunèville (La Couturière de Lunèville, wyst. i wyd. Paryż 1923), Wielka Księżna i chłopiec hotelowy (La Grande duchesse et le garçon d'ètage, wyst. i wyd. Paryż 1924), Katarzyna (La Petite Catherine, wyst.1930, wyd. 1933 Paryż).
Alfred Poznański (Savoir) jako pisarz był niewątpliwą gwiazdą swoich czasów, jego komedie cieszyły się dużym powodzeniem, ale w opinii wielu krytyków potencjał artystyczny autora przewyższał tworzone przez niego utwory. Podczas I wojny światowej Savoir służył w lotnictwie francuskim, za odwagę został odznaczony Legią Honorową. Zmarł 26 VI 1934 roku w Paryżu.
Pan Savoir i "Ósma żona Sinobrodego"
Wystawa w Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15
15 września - 24 października 2010
Brak komentarzy